DI CHỈ TIÊN HỘI

Di chØ kh¶o cæ häc Tiªn Héi thuéc B·i GiÕng n»m ë phÝa §«ng B¾c th«n Tiªn Héi, x· §«ng Héi, huyÖn §«ng Anh, Hµ Néi. Tiªn Héi lµ ®Þa danh g¾n liÒn víi truyÒn thuyÕt An D­¬ng V­¬ng x©y thµnh Cæ Loa, lµ n¬i c¸c tiªn n÷ héi tô ®Ó g¸nh ®Êt ®¾p thµnh. V× thÕ, c¸nh ®ång mang tªn Tiªn Héi vµ sau d©n ®Õn lËp lµng gäi lµ Tiªn Héi.

Di chỉ khảo cổ học Tiên Hội năm 1997

 

DiÖn tÝch toµn bé khu di chØ Tiªn Héi kho¶ng 1 v¹n mÐt vu«ng. §é cao tuyÖt ®èi cña Tiªn Héi tõ 6m ®Õn 8m.

 §èi diÖn víi di chØ Tiªn Héi qua ®Çm M¹ch Trµng vµ c¸ch Tiªn Héi kho¶ng 1 km lµ di chØ CÇu Vùc, B·i MÌn, §ång V«ng. Xa h¬n, bªn kia H¬µng Giang lµ toµ thµnh Cæ Loa. Xu«i Hoµng Giang lªn phÝa ®«ng b¾c kho¶ng 1,5km lµ di chØ §­êng M©y, ®èi diÖn víi §­êng M©y qua §Çm C¶ lµ di chØ Xu©n KiÒu - mét di chØ cã cïng niªn ®¹i víi Tiªn Héi, tõ §­êng M©y, theo Hoµng Giang kho¶ng 1km n÷a lµ di chØ §×nh Trµng. §×nh Trµng c¸ch Tiªn Héi kho¶ng 4km.

Th¸ng 2-1967, c¸c thÇy gi¸o vµ sinh viªn khoa LÞch sö, tr­êng §¹i häc Tæng hîp Hµ Néi ®· ph¸t hiÖn ®­îc r×u ®¸ vµ mét sè m¶nh gèm th« ë khu vùc Tiªn Héi. §Õn th¸ng 1 n¨m 1970, di chØ ®­îc x¸c ®Þnh vµ cïng n¨m ®ã khoa LÞch sö ®· ®µo th¸m s¸t 18m2. Trong hai n¨m 1970 vµ 1971 , tr­êng §¹i häc Tæng hîp Hµ Néi khai quËt Tiªn Héi. N¨m 1970 khai quËt 30m2, n¨m 1971 ®µo 3 hè (A, B, C) diÖn tÝch 130m2 vµ 4 hè th¸m s¸t, mçi hè 4m2.

Th¸ng 6 n¨m 1997, ViÖn Kh¶o cæ häc ®iÒu tra vµ ®µo th¸m s¸t 2,5m2. Hè th¸m s¸t ®­îc më ë r×a ®«ng lµng Tiªn Héi, gÇn ®×nh Quan ThÞ.

Cho ®Õn nay, di chØ Tiªn Héi ®· ®­îc th¸m s¸t vµ khai quËt 4 lÇn víi tæng diÖn tÝch 197m2. Qua c¸c hè th¸m s¸t vµ khai quËt, ®Þa tÇng di chØ Tiªn Héi kh¸ thèng nhÊt vµ t­¬ng ®èi æn ®Þnh.

C¸c cuéc th¸m s¸t th¸ng 1-1970 (18m2) vµ th¸ng 3-1971 (16m2) kh«ng cã thèng kª nh÷ng hiÖn vËt thu ®­îc. §ît th¸m s¸t lÇn thø 3 vµo th¸ng 6-1997 (2,5m2), hiÖn vËt nghÌo nµn: ®å ®¸ chØ cã 2 bµn mµi, 1 côc ®¸ tù nhiªn; 178 m¶nh gèm th«, 140 m¶nh gèm mÞn.

Hai cuéc khai quËt ë Tiªn Héi ®· thu ®­îc 227 hiÖn vËt, trong ®ã:

 - §å ®¸: 163 hiÖn vËt, gåm 118 c«ng cô s¶n suÊt (r×u, b«n ®¸, mòi khoan, bµn mµi, m¶nh ®¸ cã vÕt gia c«ng), 45 ®å trang søc (m¶nh vßng, khuyªn tai, h¹t chuçi h×nh èng).

- §å ®ång gåm: 2 m¶nh mòi tªn, 1 côc ®ång.

- §å gèm nguyªn: 139 hiÖn vËt gåm däi xe chØ, bi gèm, ch¹c gèm, nåi, cèc vµ 17.544 m¶nh gèm vì, trong ®ã 8.776 m¶nh cã thÓ ph©n lo¹i ®­îc.

Ngoµi ra cßn t×m thÊy 1 m¶nh kÏm, vµ 2 m¶nh s¾t kh«ng râ h×nh thï.

Tiªn Héi lµ di chØ c­ tró cã l tÇng v¨n hãa, thuéc vµo nhãm c¸c di tÝch chuyÓn tiÕp thuéc giai ®o¹n muén cña Phïng Nguyªn 1ªn, cã niªn ®¹i tõ 3.300-3.500 n¨m c¸ch ngµy nay.

BAN QUẢN LÝ KHU DI TÍCH CỔ LOA